Probiotyki – wsparcie naszej odporności
Probiotyki – wsparcie naszej odporności
Probiotyki to żywe, ściśle określone szczepy mikroorganizmów zawarte w specjalnych produktach lub preparatach, które podawane w odpowiednich dawkach wpływają na florę bakteryjną jelit , dzięki czemu wywierają korzystny wpływ na zdrowie.
Wspomaganie odporności przez probiotyki polega przede wszystkim na ochronie organizmu przed namnażaniem się i negatywnym działaniem patogenów oraz poprzez stymulację komórek układu immunologicznego.
Zdecydowana większość komórek odpornościowych zlokalizowana jest w przewodzie pokarmowym. Według wielu naukowców znajduje się tam nawet 80% naszego układu odpornościowego. Tak więc, jeśli chcemy się cieszyć dobrą odpornością, jak najrzadziej przeziębiać się i nie chorować, musimy bardziej zadbać o układ pokarmowy, czyli nasze bakterie probiotyczne. Zdrowe jelita to sprawnie działający układ odpornościowy, a dysbioza jelitowa (załamanie równowagi bakteryjnej) przyczynia się do licznych chorób i problemów zdrowotnych, np. alergii i nietolerancji pokarmowych, chorób przewodu pokarmowego, otyłości, depresji czy obniżonej odporności organizmu. Pojawiają się częstsze przeziębienia i zwiększa się podatność na rożne zakażenia.
Działanie probiotyków na odporność opiera się przede wszystkim na:
1. wnikaniu do organizmu i przyleganiu do ścianek jelit, co stanowi barierę ochronną przed chorobotwórczymi
drobnoustrojami,
2. utrzymywaniu właściwego pH w jelitach lub jego zakwaszaniu, co zapobiega rozwojowi patogenów,
3. produkowaniu kwasu mlekowego, nadtlenku wodoru i bakteriocyny, co pozwala na eliminowanie
patogennych bakterii,
4. aktywacji receptorów immunologicznych, które stymulują system odpornościowy do pracy, dzięki czemu zwiększa się liczba przeciwciał i następuje indukcja syntezy cytokin (białek pobudzających lub hamujących działanie systemu odpornościowego),
5. pobudzaniu aktywności enzymatycznej i fagocytarnej makrofagów i granulocytów, czyli komórek układu
odpornościowego,
6. zwiększaniu liczby oraz aktywacji komórek NK (Naturall Killer), czyli cytotoksycznych komórek odpornościowych, odpowiedzialnych za eliminację komórek nowotworowych lub zainfekowanych przez wirusy czy bakterie,
7. konkurowaniu o receptory lub przyleganiu do komórek nabłonkowych blokując w ten sposób patogenom
i alergenom dostęp do nabłonka jelit,
8. współzawodnictwie z innymi drobnoustrojami o składniki odżywcze,
9. niszczeniu wolnych rodników,
10. wspomaganiu właściwego wchłaniania witamin i składników odżywczych.
W swoim działaniu immunomodulacyjnym probiotyki pobudzają i kontrolują naturalne mechanizmy odpornościowe skierowane przeciwko patogenom pochodzenia bakteryjnego, wirusowego oraz nowotworowego. Przyczyniają się również do hamowania reakcji agresywnych i alergicznych.
Jednym z najbardziej przebadanych mikroorganizmów probiotycznych w kierunku wzmacniania odporności jest szczep bakterii kwasu mlekowego Lactobacillus Rhamnosus LGG. Jego działanie przyczynia się m.in. do zmniejszenia ryzyka infekcji górnych dróg oddechowych.
Działanie probiotyku może być wzmocnione poprzez podawanie go łącznie z prebiotykiem. Prebiotyk jest składnikiem pożywienia, który nie podlega strawieniu w przewodzie pokarmowym. W ten sposób pobudza wzrost lub aktywność określonych szczepów bakteryjnych i wpływa na poprawę stanu zdrowia. Do najbardziej znanych związków o charakterze prebiotyków należą: inulina, oligofruktoza, fruktooligosacharydy, pochodne galaktozy i pochodne β-glukanów.
Modyfikacja naturalnej mikroflory jelit z wykorzystaniem preparatów i produktów probiotycznych może chronić przed wieloma chorobami m.in. związanymi z układem odpornościowym, pokarmowym, a także wpływać na ogólną poprawę stanu zdrowia i odporności organizmu. Przywracanie naturalnej, właściwie funkcjonującej mikroflory jelitowej za pomocą probiotyków staje się elementem profilaktyki i leczenia wielu chorób.
Bibliografia:
1. Górska S., Jarząb A., Gamian A. Bakterie probiotyczne w przewodzie pokarmowym człowieka, jako czynnik stymulujący układ odpornościowy. Post Hig Med Dośw, 2009,
2. Kuśmierska A., Fol M. Właściwości immunomodulacyjne i terapeutyczne drobnoustrojów probiotycznych. Probl Hig Epidemiol,
3. Ruszkowski J. Przegląd doustnych prebiotyków, probiotyków, synbiotyków i postbiotyków dostępnych na polskim rynku aptecznym. Farm Pol, 2018.
4. Cukrowska B., Czarnowska E., „Wpływ probiotyków na układ immunologiczny”, Zakażenia 2006.